Tuesday, February 05, 2013

Φάρσα ή κέρασμα

Και ναι, ύστερα από ακόμα ένα κενό ~3 χρόνων, ήρθε η ώρα για ακόμα ένα post. Επειδή όμως με αυτόν τον ρυθμό θα τελειώσουμε την επόμενη εκατονταετία, θα επισπεύσουμε λίγο (έως πολύ) τους ρυθμούς. 

Αν και είχα πει πως δεν θα αναφερθώ σε ιστορίες που έχουν μπει στο ΚΟΜΙΞ, δεν μπορώ να αφήσω απ' έξω μία περίπτωση λογοκρισίας του Carl Barks, μιας και πιάσαμε το θέμα. Βέβαια η λογοκρισία έγινε για εντελώς διαφορετικούς λόγους, όμως ακόμα κι έτσι παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. 




Trick or treat - Φάρσα ή κέρασμα είναι ο τίτλος της χιλιοταλαιπωρημένης αυτής ιστορίας του Barks. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά. Τον Νοέμβριο του 1952 βρισκόταν στα σκαριά το νέο cartoon της Disney με θέμα το Halloween (η γιορτή των Αγίων Πάντων όπως αποδίδεται στη γλώσσα μας). Η γιορτή έχει να κάνει με παιδιά που έχουν μασκαρευτεί με τρομακτικές φορεσιές και πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι φωνάζοντας "Φάρσα ή κέρασμα". Ο ιδιοκτήτης του σπιτιού πρέπει να επιλέξει να κεράσει τα παιδιά γλυκά, προκειμένου να μην γευτεί τις φάρσες των "τεράτων" που μόλις τον επισκεύθηκαν.

Η ιστορία έχει να κάνει με ακριβώς αυτό. Τα ανιψάκια γυρνάνε στους δρόμους και όταν φτάνουν στο σπίτι του Ντόναλντ αρχίζει η διαμάχη μεταξύ τους, καθώς ο Ντόναλντ δεν θέλει να μοιραστεί με κανέναν τα γλυκά του. Όπως ήταν λογικό, και οι δύο πλευρές πεισμώνουν και κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να καταφέρουν τον σκοπό τους. Η μάγισσα Φούρκα βλέποντας τα ανιψάκια ντυμένα ως "τέρατα", αποφασίζει να τα βοηθήσει προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον θείο τους και να πάρουν το κλειδί για την ντουλάπα με τα γλυκά.

Καλά ως εδώ, τώρα όμως θα μου πείτε ο Barks τι σχέση έχει με το Halloween, πόσο μάλλον με το επικείμενο cartoon της Disney. Έχει και παραέχει, επειδή οι συντελεστές του cartoon είχαν τη φαεινή ιδέα να το κυκλοφορήσουν την ίδια περίοδο με ένα αντίστοιχο κόμικ, η δημιουργία του οποίου ανατέθηκε στον Carl Barks. Η Western Publishing λοιπόν του έστειλε το storyboard του cartoon και του ανέθεσε να δημιουργήσει μία ιστορία 32 σελίδων η οποία θα ακολουθεί πιστά την πλοκή. Ο Barks σχεδίασε την ιστορία, με μια μικρή όμως λεπτομέρεια. Οι σελίδες που του ανατέθηκαν ήταν πάρα πολλές, μιας και κάλυψε ολόκληρο το cartoon σε 10 περίπου σελίδες λιγότερες. Μην μπορώντας να βγει εκτός σχεδιαγράμματος, άρχισε να αυτοσχεδιάζει και να προσθέτει νέες πινελιές στην ιστορία. Και εκεί αρχίζει το μεγάλο πανηγύρι. Σε αυτό το σημείο να επισημάνω πως ίσως να είναι καλύτερα αν βλέπατε το καρτούν και διαβάζατε την ιστορία, επειδή ίσως έτσι να καταλάβετε καλύτερα το παρασκήνιο. Links θα βρείτε στο τέλος του post. Anyways, συνεχίζουμε.


Ο Barks στις σελίδες που περίσσευαν άρχισε να δίνει ρεσιτάλ δεξιοτεχνίας και πρωτοτυπίας, βάζοντας την Φούρκα να σκαρφίζεται νέα μαγικά κόλπα. Από την μεταμόρφωση της Φούρκας σε μία όμορφη κοπέλα προκειμένου να ξεμυαλίσει τον Ντόναλντ, μέχρι την δημιουργία ενός μπαμπούλα, αφού ο Ντόναλντ δεν συμμορφώνεται με το καλό. Μόλις τις πήγε στην Western Publishing, η τότε συντάκτης Alice Cobb, έγινε ξέφρενη με τον Barks. Δεν μπορούσε να πιστέψει πως όχι μόνο δεν τήρησε τη ροή της ιστορίας αλλά αυτοσχεδίασε κι από πάνω. Τις 9 αυτές σελίδες (16 έως 24) όχι μόνο τις έκοψε αλλά δεν τον πλήρωσε κιόλας. Ο Barks της εξήγησε πως δεν είχε δει το καρτούν μιας και εκείνη την περίοδο βρισκόταν κι αυτό στην παραγωγή, και πίστευε πως το τέλος και η συνολική διάρκεια της ιστορίας του θα ήταν πιο ελεύθερα, αλλά μάταια.



Σκηνές από τις σελίδες της ιστορίας που κόπηκαν

 Η λογοκρισία όμως δεν σταματάει εκεί. Η εν λόγω κυρία ήταν τόσο θυμωμένη με τον Barks που του έκανε ένα σωρό υποδείξεις. Πρώτα απ' όλα, η αρχική εικόνα, την οποία βλέπετε και στην αρχή του post, ήταν πολύ βίαια. Μία μάγισσα πετάει πάνω από ένα νεκροταφείο και ο τίτλος θυμίζει γράμματα από αίμα επάνω σε μία ταμπέλα. Όταν ο Barks της είπε πως και το cartoon έτσι ξεκινάει, του απάντησε πως στο cartoon είναι διαφορετικά επειδή στο κόμικ μπορεί το κάθε μικρό παιδί να εφιστήσει την προσοχή του στο συγκεκριμένο καρέ, ενώ στα κινούμενα σχέδια κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί. Η Cobb επίσης ανέφερε πως δεν μπορεί να υφίσταται ιστορία που αναφέρει τον Ντόναλντ ως ήρωα και να τον εμφανίζει στην 4η σελίδα, γι' αυτό τον έβαλε να δημιουργήσει άλλη 1,5 σελίδα η οποία παρουσιάζει στην αρχή της ιστορίας τον Ντόναλντ. Εννοείται χωρίς να τον πληρώσει, μιας και αυτό είναι κάτι που ο Barks όφειλε να είχε κάνει εξ' αρχής.


Η original αρχική σελίδα και η 1,5 σελίδα 
που δημιούργησε εκ των υστέρων ο Barks


Λόγω αυτού του κόψε-ράψε η ιστορία είχε γίνει ένα μικρό μπάχαλο. Την κατάσταση έρχεται να αποτελειώσει η Cobb που κόβει αποσπασματικά πλέον συγκεκριμένα καρέ από την ιστορία. Το θέμα είναι πως έκοψε ουκ ολίγα καρέ από σκηνές που αναφέρονταν στο καρτούν, ενώ άλλα που δεν είχαν σχέση με αυτό, τα άφησε ανέπαφα. Άβυσσος η ψυχή της. Το μόνο σίγουρο είναι πως η ιστορία που έμεινε, δεν είχε καμία σχέση με αυτήν που είχε φανταστεί ο Barks. Ουδέν κακόν αμιγές καλού όμως λένε. Ο Barks για να καλύψει τις 9 σελίδες που κόπηκαν, δημιούργησε μια νέα ιστορία, ονόματι Hobblin' Goblins, ενώ παράλληλα δεν πέταξε τα σχέδια της ιστορίας του. Βέβαια χωρίς πληρωμή αλλά τι να κάνουμε.

Εικόνα που κρατήθηκε, παρ' όλο που δεν υπήρχε στο καρτούν
Εικόνα που λογοκρίθηκε, παρ' όλο που υπήρχε στο καρτούν


Το 1986 η ιστορία κυκλοφόρησε για πρώτη φορά σε ολόκληρη τη μορφή της, στους συγκεντρωτικούς τόμους της Carl Barks Library από την Another Rainbow. Από τότε η ιστορία κυκλοφορεί και δημοσιεύεται ανά τον κόσμο στην ολότητά της. Η απώλεια από όλη αυτή την κατάσταση ήταν μόνο ένα καρέ, το οποίο αποκαταστάθηκε εύκολα από σχέδια του Ντόναλντ και της Φούρκας από την υπόλοιπη ιστορία.


Πού μπορώ να τη βρω:
  • Το Cartoon που ήταν η αρχική έμπνευση μπορείτε να το δείτε στο YouTube.
  • Η ιστορία δημοσιεύτηκε στην Ελλάδα το 2002 στο ΚΟΜΙΞ #173.

2 comments:

ser said...

Ωραιο το cartoon με κορυφαιο ηχο και την χαρακτηριστικη φωνη του Donald αλλα το comic ειναι πολυ ανωτερο. Τα χρωματα στις σκηνες που κανει τα ξορκια της η Φουρκα ειναι τρομερα.

Ωραιο αρθρο. Κατι ηξερα για την λογοκρισια αλλα δεν ειχα ιδεα πως ειχε παιχτει τετοιο κακο κολαζ τοτε.

Phantom-Duck said...

Η αλήθεια είναι πως ειδικά παλιότερα έπεφτε λογοκρισία για ψύλλου πήδημα. Ο Barks δεν είχε κάποιο τόσο ιδιαίτερο πρόβλημα στην ιστορία του ως κομίστας, όμως ακόμα και αυτός, μερικές φορές όπως στην προκειμένη, δεν κατάφερνε να τα βγάλει πέρα αλώβητος.